چند گفتار از امام رئوف حضرت رضا (علیه السلام)

منبع

الف) امام رضا(ع) می فرماید: پنج صفت است که در هر کس نباشد امید چیزی از دنیا و آخرت به او نداشته باشید: 1-کسی که در نهادش اعتماد نبینی 2-کسی که در سرشتش کرم نیابی 3-کسی که در آفرینشش استواری نبینی 4-کسی که در نفسش نجابت نیابی 5-کسی که از خدایش ترسناک نباشد.

ب) آن حضرت می فرماید: لیس لبخیل راحه- و لا لحسود لذه- ولا لملوک وفاء- ولا لکذوب مروه، بخیل را آسایشی نیست، و حسود را خوشی و لذتی نیست، و پادشاهان را وفایی نیست، و دروغگو را مروت و مردانگی نیست.

ج) امام رضا(ع) می فرماید: اصحاب السلطان بالحذر و الصدیق بالتواضع و العدو بالتحرز و العامه بالبشر، با سلطان و زمامدار با احتیاط همراهی کن، و با دوست با تواضع و فروتنی، و با دشمن در پناه حرز، و با مردم با روی خوش رفتار کن.

النجاه فی الصدق

منبع متن

خداوند هدیه‌ای  به نام صداقت را خلق کرد تا زندگی زیبا و امن باشد. یکی از ابواب بهشت نیز صداقت است و خانواده‌ای بهشتی است که صداقت راس آن باشد.

بارها در زندگی با کسانی مواجه شده‌ایم که اعضای یک خانواده هستند اما برای رسیدن به خواسته‌های دنیوی‌، بی‌ارزشترین‌ترین رفتارها و روابط را با همدیگر دارند. با همدیگر، حیله گرانه برخورد می‌کنند و انواع دروغ ها را به هم تحویل می‌‌دهند تا به آنچه که خود می‌خواهند دست یابند. این افراد در ظاهر به گونه‌ای و در باطن به گونه‌ای دیگر رفتار می‌کنند.

رفتارهای آنها با همدیگر مثل رفتار دشمنان کینه‌توز است. در میان آنها، از رحم و شفقت خبری نیست و حتی در شرایط بحرانی، روابط آنها با همدیگر به حدی می‌رسد که حاضر می‌شوند حتی خون همدیگر را بریزند. سرچشمه بسیاری از این رفتارها ، بی‌صداقتی است.

اگر در گفته‌های دانشمندان و خردمندان هم جستجو کنیم  بسیار در ارزش صداقت سخن رانده‌اند، مثلا‌: ماهات ماگاندی می‌گوید: اگر چیزی را باور کنیم ولی به آن عمل نکنیم‌‌، این بی‌صداقتی است. [1] و یا اینکه توماس جفرسون می‌گوید که صداقت اولین بخش کتاب خرد است.[2] و هزاران مطلب مختلف دیگر.

خداوند هدیه‌ای  به نام صداقت را خلق کرد تا زندگی زیبا و امن باشد. در دین اسلام صداقت ارزش و جایگاه ویژه‌‌ای دارد تا ‌آنجا که خداوند در سوره مبارکه نساء، آیه 87 می فرماید:

اللّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ لَیَجْمَعَنَّکُمْ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ لاَ رَیْبَ فِیهِ وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللّهِ حَدِیثاً ؟

( جز الله معبودی نیست. حتما شما را در روزی که شکی در آن نیست گرد می آورد و چه کسی از خدا راست گو تراست).

در این آیه حد اعلای صفت راستگویی برای خداوند بیان شده است و ارزش صداقت و راستگویی را بیشتر از قبل جلوه گر می‌کند.

این ارزش در کلام و رفتار معصومین (ع) نیز نمود پیدا کرده است.  حضرت علی (ع) می‌فرماید: "النجاه فی الصدق" یعنی نجات و رستگاری در صداقت و راستگویی است. در واقع امام می‌فرمایند انسان‌هایی که می‌خواهند به نجات در معنای سعادتمند شدن برسند، باید بر محور صداقت حرکت کنند.

در آیات قرآن خداوند امر به صداقت کرده است. «کونوامع الصادقین»[3] یعنی با انسان های صادق همراهی کنید و یا در ویژگی های انسان هایی که به رضوان نوید داده شده اند آمده «الصابرین و الصادقین»[4] یعنی صبر و صدق با هم قرین است. و یا اینکه در آیات مختلفی به مذمت دروغگویان پرداخته است و می فرماید:«تنها کسانی دروغ پردازی می‌کنند که به آیات خدا ایمان ندارند و آنان خود دروغگویانند.»[5]  به این ترتیب رأس هرم امنیت فرد و جامعه را صداقت تشکیل می‌دهد.