چند وقتی است که پیام‌های متعدد دریافت کرده‌ام در خصوص این که با نصب TeXLive 2021 یا TeXLive2022، مشکلی که وجود دارد این است که فونتهای فارسی (مثلا Yas) شناخته نمیشود و قالب‌های موجود نظیر پروپوزال و یا پایان‌نامه در آنها اجرا نمیشود.
بالاخره فرصت کردم موضوع را بررسی کنم و راهکاری (نه چندان تخصصی) برای رفع مشکل ارائه کنم. البته احتمالاً راهکارهای تخصصی دیگری نیز برای آن وجود دارد.
و اما مشکل از آنجا ناشی می‌شود که سیستم ذخیره‌سازی فونت‌ها در ویندوز 10 و 11، متفاوت از قبلی‌ها است. سیستم آنها به این صورت که که یک فولدر Fonts در مسیر نصب ویندوز وجود دارد که فونتهای عمومی را نگهداری می‌کند که همه کاربران سیستم به آن دسترسی دارند. اما وقتی فونت جدیدی توسط کاربر نصب می‌شود، این فونت در این پوشه قرار نمیگیرد، بلکه در پوشه خاص کاربر نصب کننده قرار می‌گیرد. حتی اگر فونت‌ها را از طریق File Explorer نیز در پوشه فونتهای سیستم کپی نمایید، این کپی کردن اتفاق نمی‌افتد و فونت در همان پوشه مربوط به فونتهای کاربر قرار می‌گیرد. البته اگر فولدر Fonts را در File Explorer باز کنید، فونت‌ها دیده می‌شود ولی این فونت‌ها در اصل در این پوشه نیست، بلکه File Explorer فونتهای خاص کاربر را نیز در پنجره نشان می‌دهد. به همین دلیل هم معمولا این ابهام پیش می‌آید که فونت‌ها روی سیستم هست ولی TeX آنها را نمی‌شناسد.
برای آزمایش این موضوع می‌توانید فونت‌ها را نصب با کپی کنید و سپس با استفاده از Command Prompt ، محتوای پوشه مثلا C:\Windows\Fonts را با دستور dir ببینید. اگر فونت شما در این پوشه بود، مشکلی وجود ندارد. البته با هر دو روش من امتحان کردم و فونت‌ها در این پوشه نبود.
اما راهکار:
راهکار اول: در زمان نصب فونت، فونت را با گزینه Install for all users نصب کنید. برای نصب، به پوشه فونتهای خود بروید، همه را با CTRL+A انتخاب کنید و سپس کلیک راست را بگیرید و گزینه install for all users را انتخاب کنید. البته این گزینه بعضا به دلایل مختلف ظاهر نمیشود و یا فعال نیست. در این صورت از راهکار دوم استفاده کنید.
راهکار دوم: در قسمت Search ویندوز، عبارت cmd را جستجو کنید و روی ابزار Command Prompt کلیک راست کنید و گزینه Run as administrator را انتخاب کنید. فرض من در ادامه بر این است که ویندوز شما روی درایو C است و فونتهای شما هم روی مسیر C:\Fonts است.
از پنجره باز شده ابتدا دستور cd C:\Fonts را تایپ کنید و کلید Enter را بزنید (به فاصلۀ بعد از cd دقت کنید). با این کار باید وارد مسیر C:\Fonts شده باشید. دستور copy *.* C:\Windows\Fonts را تایپ کنید و کلید Enter را بزنید. دقت کنید که قبل و بعد از *.* یک فاصله است. منتظر بمانید تا فونت‌ها کپی شوند. اگر در خصوص Replace کردن فونت، سوال شد، Yes را انتخاب کنید. کار تمام است.
معمولا نیازی به راه‌اندازی مجدد ویندوز نیست ولی اگر فونت‌ها شناخته نشد، یک بار ویندوز را راه‌اندازی مجدد کنید.
امیدوارم این راهکار مفید فایده باشد.
پینوشت: راهکار دیگری را یکی از دوستان اطلاع دادند که توسط دکتر مس فروش ارائه شده است. این راهکار از طریق لینک زیر در فیلم روش نصب تک لایو، ارائه شده است:
روش نصب تک لایو (دکتر مس فروش)
خلاصه روش این است که فونتهای فارسی را در مسیر زیر که مسیر نصب تک لایو شماست؛ کپی نمایید. با فرض نصب کردن تک لایو 2022 روی درایو C، مسیر به صورت زیر است:
C:\texlive\2022\texmf-dist\fonts\truetype
