خبر خوب: امکان درج متون فارسی در Ipe با استفاده از بسته زیپرشن

تقریبا دو ماه پیش با انتشار Ipe Drawing 7.2.2  و پشتیبانی آن از xetex موضوع امکان استفاده از بسته زیپرشن برای فارسی نویسی در Ipe را مطرح کردم. الان با جستجو در اینترنت در این لینک روش را پیدا کردم.

عملاً کار بسیار راحت است (همانطور که در لینک فوق بیان شده):

الف) دستورات زیر را در قسمت Latex Preamble در منوی Edit در Document Properties قرار دهید:

\usepackage[RTLdocument=off]{xepersian}
\settextfont{Yas}
\setdigitfont{Yas}

به جای فونت Yas  می‌توانید از هر فونت دیگری که روی کامپیوتر شما نصب است استفاده کنید. بهتر است فونت، با فونت متنی که میخواهید شکل را استفاده کنید یکسان باشد.

ب) در همین پنجره و خط بالای LaTeX preamble، گزینه xetex را برای Latex Engin استفاده کنید.

ج) برای درج متن؛ هیچ دستور خاصی نیاز نیست. اما اگر چند کلمه به عنوان متن دارید باید آن را داخل دستور \rl{} قرار دهید وگرته ترتیب کلمات برعکس می‌شود.

نمونه فایل ایجاد شده از لینک زیر در دسترس است:

Ipe-7.2.2-Xepersian-Farsi-Sample.pdf

مشکل در شماره‌گذاری الگوریتم‌های نوشته شده با بسته‌ی algorithm2e

اگر از بسته algorithm2e برای نوشتن الگوریتمها استفاده کنید، در متون فارسی با استفاده از بسته xepersian، در شماره گذاری الگوریتم ها یم کاما وارد میشود که ترتیب را نیز به هم میزند. یعنی مثلا در شماره گذاری بر مبنای section که به هر الگوریتم یک شماره سه بخشی اختصاص میدهد، ترتیب درست رعایت نمیشود. این مشکل قبلا در وبسایت parsilatex هم گزارش شده بود ولی راه حلی برای آن ارائه نشده بود. با توجه به برخورد به این مشکل در تایپ کتاب مبانی کامپیوتر، با اضافه کردن دستورات زیر مشکل را حل کردم.

\renewcommand\thepart{\rl{\arabic{part}}}
\renewcommand\thesection{\rl{\arabic{chapter}}.\rl{\arabic{section}}}
\renewcommand\thechapter{\rl{\arabic{chapter}}} 

لینک در سایت پارسی لاتک

قالب زیپرشن برای پایان‌نامه‌های دانشگاه یزد

با توجه به مشکلات عدیده در تنظیم پایان‌نامه با قوانین مربوط به پایان‌نامه‌ها به طور کلی و دانشگاه یزد به طور خاص، برنامه آماده‌سازی قالب زیپرشن برای پایان‌نامه‌های دانشگاه یزد در دستور کار قرار گرفت و با همکاری آقای دامن افشان به فعلیت رسید. در این قالب، تمام قوانین مربوط به حاشیه، فاصله خطوط و صفحات اول و آخر و غیره طبق قوانین نگارشی پایان‌نامه دانشگاه یزد تنظیم می‌شود و نیاز به هیچ تغییری در این خصوص نیست.

قابلیت و همچنین مجانی بودن نرم افزار حروف‌چین تک برای حروف‌چینی متون علمی، این نرم افزار را به یک ابزار استاندارد و پیشرو در زمینۀ حروف‌چینی تبدیل کرده است که برای تمام رشته‌ها قابل استفاده است.  به دانشجویان تحصیلات تکمیلی اکیدا توصیه می‌شود از این سیستم استفاده نمایند. برای دانشجویان علوم پایه و مهندسی یادگیری این ابزار غیرقابل گریز است.

وبلاگ زیر جهت بحث و تبادل نظر در خصوص این قالب ایجاد شده است و توضیحات تکمیلی در آن ارائه شده است:

http://yazd-thesis.blog.ir/

نسخۀ جدید IPE و راهنمای نصب TeX

با توجه به ارائه نسخۀ جدید Ipe، نگارش 7.1.6، نسخه جدید (ویندوزی) از لینکهای زیر در دسترس است:

سایت اصلی   دانلود از بیان

حتما از آخرین ورژن نرم افزار استفاده کنید تا به مشکلات کمتری برخورد کنید. دقت کنید که برای استفاده از این نرم افزار باید تک روی کامپیوتر شما نصب باشد. البته برای کاربران فارسی TeXLive پیشنهاد می‌شود.

همچنین نسخۀ جدید راهنمای نصب تک آماده شده که از طریق لینک زیر در دسترس است. معمولا افرادی که مطابق راهنما اقدام به نصب تک کرده اند مشکلی نداشته اند.

راهنمای نصب تک لایو و میک تک(هر دو شامل زیپرشن هستند) و سایر نرم افزارهای مرتبط

همچنین ظاهرا تنها مکان دانشگاهی Mirror برای CTAN که میتوانید نرم افزارهای مرتبط با تک را دریافت کنید در دانشگاه یزد به آدرس ctan.yazd.ac.ir است.

ساده‌ترین راه برای گرفتن نرم افزار تک، از این سایت و دانلود فایلهای ISO است. مثلا برای TeXLive  میتوانید فایل ISO مربوطه را از لینک زیر دانلود کنید (حجم 2.5 گیگا بایت).

http://ctan.yazd.ac.ir/systems/texlive/Images/

برای کاربرانی که به شبکه دانشگاه یزد متصل هستند، نیازی به اتصال به سیستم اکانتینگ دانشگاه نیست و با سرعت بالا میتوانید فایل را دانلود کنید. برای نصب، کافی است فایل iso را با WinRAR باز کرد و سپس نصب نمود. 

برای میک تک کار کمی سخت‌تر است. باید تمام بسته ها را از لینک زیر دانلود کرد:

http://ctan.yazd.ac.ir/systems/win32/miktex/tm/packages/

سپس فایل نصب را از http://ctan.yazd.ac.ir/systems/win32/miktex/setup/ دریافت کرده و در همان مسیر بسته ها ذخیره کنید. میتوانید نصب را شروع کنید. برای دانلود از این لینکها نیز اگر در دانشگاه یزد باشید نیاز به سیستم اکانتینگ نیست.

جزئیات فارسی نویسی در IPE Drawing

با توجه به سوال مکرر دوستان در خصوص طریقه فارسی نویسی در IPE، روش آن را که توسط آقای دکتر واحدی معرفی شده است به شرح زیر است.:

الف) پس از وارد شدن در IPE، دستورات زیر را در منوی Edit-> Document properties  در قسمت

Latex preamble  اضافه شود:

\usepackage[utf8]{inputenc}

\usepackage[LAE,LFE,OT1]{fontenc}

\usepackage[arabic,farsi,english]{babel}

\newcommand{\unichar}[1]{%

\ifnum#1="0621\hamza\fi%

\ifnum#1="0622\alefmadda\fi%

\ifnum#1="0623\alefhamza\fi%

\ifnum#1="0624\wawhamza\fi%

\ifnum#1="0625\aleflowerhamza\fi%

\ifnum#1="0626\yahamza\fi%

\ifnum#1="0627\alef\fi%

\ifnum#1="0628\baa\fi%

\ifnum#1="067E\peh\fi%

\ifnum#1="0629\T\fi% %taa marbuuta

\ifnum#1="062A\taa\fi%

\ifnum#1="062B\thaa\fi%

\ifnum#1="062C\jeem\fi%

\ifnum#1="0679\tcheh\fi%

\ifnum#1="062D\Haa\fi%

\ifnum#1="062E\kha\fi%

\ifnum#1="062F\dal\fi%

\ifnum#1="0630\dhal\fi%

\ifnum#1="0631\ra\fi%

\ifnum#1="0632\zay\fi%

\ifnum#1="0633\seen\fi%

\ifnum#1="0634\sheen\fi%

\ifnum#1="0635\sad\fi%

\ifnum#1="0636\dad\fi%

\ifnum#1="0637\Ta\fi%

\ifnum#1="0638\za\fi%

\ifnum#1="0639\ayn\fi%

\ifnum#1="063A\ghayn\fi%

\ifnum#1="0698\jeh\fi%

\ifnum#1="0640\keshchar\fi%

\ifnum#1="0641\fa\fi%

\ifnum#1="0642\qaf\fi%

\ifnum#1="06A9\farsikaf\fi%

\ifnum#1="0643\kaf\fi%

\ifnum#1="06AF\gaf\fi%

\ifnum#1="0644\lam\fi%

\ifnum#1="0645\meem\fi%

\ifnum#1="0646\nun\fi%

\ifnum#1="0647\ha\fi%

\ifnum#1="0648\waw\fi%

\ifnum#1="06CC\farsiya\fi%

\ifnum#1="064A\ya\fi%

\ifnum#1="0649\alefmaqsura\fi%

\ifnum#1="064B\nasb\fi%

\ifnum#1="064C\raff\fi%

\ifnum#1="064D\jarr\fi%

\ifnum#1="064E\fatha\fi%

\ifnum#1="064F\damma\fi%

\ifnum#1="0650\kasra\fi%

\ifnum#1="0651\shadda\fi%

\ifnum#1="0652\sukun\fi%

\ifnum#1="200c\ZWNJ\fi%

\ifnum#1="0649\tatweel\fi%

}

\TOCLanguage{farsi}

\farsimathdigits

ب) اضافه کردن متن فارسی مشابه متن انگلیسی است. تنها تفاوت این است که متن فارسی باید داخل دستور \FR{} قرار گیرد. مثلا \FR{محدب}

نمونه فایل با متن فارسی در لینک زیر وجود دارد. این فایل را میتوانید در IPE باز کنید و تغییر دهید یا دستورات فوق را ببینید.

دریافت فایل نمونه PDF
عنوان: نمونه فایل Ipe با متن فارسی و فرمول
حجم: 35.3 کیلوبایت

حل مشکل زیپرشن (XePersian) با Miktex 2.9

با انتشار MikTeX 2.9  و نصب آن متوجه شدم که فایهای قبلی با اشکال اجرا میشوند. پس از جستجو در اینترنت متوجه شدم که یک ناهماهنگی بین Xepersian  و MikTeX 2.9 وجود دارد که ظاهرا هیچ طرفی حاظر به رفع آن نیست. لذا بالاجبار علیرغم پشتیبانی نشدن MikTeX 2.8، مجبور به استفاده از آن بودم.

اخیرا دیدم که همکار گرامی جناب آقای دکتر شاهزاده فاضلی از MikTeX 2.9 استفاده میکنند و مشکلی با XePersian ندارند. لذا با بررسی مجددو جستجو در اینترنت متوجه شدم که با اضافه کردن دستورات زیر به ابتدای فایل تک، میتوان مشکل را حل کرد. (لینک به محل)

\makeatletter
\@ifundefined{Umathcode}{\let\Umathcode\XeTeXmathcode}{}
\@ifundefined{Umathchardef}{\let\Umathchardef\XeTeXmathchardef}{}
\makeatother

به این ترتیب امکان استفاده از میک تک 2.9 به همراه زیپرشن ایجاد شد. فایل زیر نمونه ای است که بدون اشکال روی کامپیوتر من اجرا می‌شود.

فایل نمونه

I can't find dehypht-x-2009-06-19

پس از نصب MikTeX 2.8، گاهی اوقات موقع اجرا، پیغام خطای

I can''t find dehypht-x-2009-06-16

است. این پیام به دلیل فعال بودن گزینه زبان آلمانی است که بسته آن دیگر بروز رسانی نمیشود. برای رفع مشکل، ابتدا منوی Start->all Programs->MikTeX2.8->Maintenance->Settings

شوید و در پوشه Languages تیک زبانهای dehypht-x-2009-06-16 را بردارید.

مشکل رفع خواهد شد.

Ipe Drawing 7.1.4 -Windows Binary

نرم‌افزار مجانی Ipe Drawing که یک ابزار قوی برای رسم اشکال است و بر مبنای TeX کار می‌کند نسخه جدید خود را منتشر کرد. این نسخه شامل فایل باینری برای سیستم‌های ویندوزی نیز هست. این نگارش جدید را علاوه بر وبسایت آن به آدرس http://ipe7.sourceforge.net/  می‌توانید از لینک زیر نیز دریافت کنید. این ابزار امکان درج فرمول‌های ریاضی و متون فارسی و همچنین درج تصاویر با فرمت‌های bmp  و jpg  را نیز می‌دهد. لازم به ذکر است که برای اجرای این نرم‌افزار، حتما باید یکی از نگارش‌های TeX (نظیر MikTeX  یا TexLive) روی کامپیوتر شما نصب باشد. این نرم‌افزارها از سایت زیر نیز در دسترس است. http://ctan.yazd.ac.ir/

دریافت Ipe Drawing 7.1.4-Win
عنوان: Ipe Drawing 7.1.4-- Windows Binary
حجم: 10.1 مگابایت

نمونه فایل ساده ایجاد شده در لینک زیر است.

دریافت فایل نمونه PDF
عنوان: نمونه فایل Ipe با متن فارسی و فرمول
حجم: 35.3 کیلوبایت