حل مشکل نشناختن فونت‌ها در زیپرشن

چند وقتی است که پیام‌های متعدد دریافت کرده‌ام در خصوص این که با نصب TeXLive 2021 یا TeXLive2022، مشکلی که وجود دارد این است که فونتهای فارسی (مثلا Yas) شناخته نمی‌شود و قالب‌های موجود نظیر پروپوزال و یا پایان‌نامه در آنها اجرا نمی‌شود.
بالاخره فرصت کردم موضوع را بررسی کنم و راهکاری (نه چندان تخصصی) برای رفع مشکل ارائه کنم. البته احتمالاً راهکارهای تخصصی دیگری نیز برای آن وجود دارد.
و اما مشکل از آنجا ناشی می‌شود که سیستم ذخیره‌سازی فونت‌ها در ویندوز 10 و 11، متفاوت از قبلی‌ها است. سیستم آنها به این صورت که که یک فولدر Fonts در مسیر نصب ویندوز وجود دارد که فونت‌های عمومی را نگهداری می‌کند که همه کاربران سیستم به آن دسترسی دارند. اما وقتی فونت جدیدی توسط کاربر نصب می‌شود، این فونت در این پوشه قرار نمیگیرد، بلکه در پوشه خاص کاربر نصب کننده قرار می‌گیرد. حتی اگر فونت‌ها را از طریق File Explorer نیز در پوشه فونت‌های سیستم کپی نمایید، این کپی کردن اتفاق نمی‌افتد و فونت در همان پوشه مربوط به فونت‌های کاربر قرار می‌گیرد. البته اگر فولدر Fonts را در File Explorer باز کنید، فونت‌ها دیده می‌شود ولی این فونت‌ها در اصل در این پوشه نیست، بلکه File Explorer فونت‌های خاص کاربر را نیز در پنجره نشان می‌دهد. به همین دلیل هم معمولا این ابهام پیش می‌آید که فونت‌ها روی سیستم هست ولی TeX آنها را نمی‌شناسد.
برای آزمایش این موضوع می‌توانید فونت‌ها را نصب با کپی کنید و سپس با استفاده از Command Prompt ، محتوای پوشه مثلا C:\Windows\Fonts را با دستور dir ببینید. اگر فونت شما در این پوشه بود، مشکلی وجود ندارد. البته با هر دو روش من امتحان کردم و فونت‌ها در این پوشه نبود.
اما راهکار:
راهکار اول: در زمان نصب فونت، فونت را با گزینه Install for all users نصب کنید. برای نصب، به پوشه فونت‌های خود بروید، همه را با CTRL+A انتخاب کنید و سپس کلیک راست را بگیرید و گزینه  install for all users  را انتخاب کنید. البته این گزینه بعضا به دلایل مختلف ظاهر نمی‌شود و یا فعال نیست. در این صورت از راهکار دوم استفاده کنید.

راهکار دوم: در قسمت Search ویندوز، عبارت cmd را جستجو کنید و روی ابزار  Command Prompt کلیک راست کنید و گزینه Run as administrator  را انتخاب کنید. فرض من در ادامه بر این است که ویندوز شما روی درایو C است و فونتهای شما هم روی مسیر C:\Fonts  است.
از پنجره باز شده ابتدا دستور cd C:\Fonts را تایپ کنید و کلید Enter را بزنید (به فاصلۀ بعد از cd دقت کنید). با این کار باید وارد مسیر C:\Fonts شده باشید. دستور copy *.* C:\Windows\Fonts را تایپ کنید و کلید Enter  را بزنید. دقت کنید که قبل و بعد از *.* یک فاصله است. منتظر بمانید تا فونت‌ها کپی شوند. اگر در خصوص Replace کردن فونت، سوال شد، Yes را انتخاب کنید. کار تمام است.
معمولا نیازی به راه‌اندازی مجدد ویندوز نیست ولی اگر فونت‌ها شناخته نشد، یک بار ویندوز را راه‌اندازی مجدد کنید.

امیدوارم این راهکار مفید فایده باشد.

 

پینوشت: راهکار دیگری را یکی از دوستان اطلاع دادند که توسط دکتر مس فروش ارائه شده است. این راهکار از طریق لینک زیر در فیلم روش نصب تک لایو، ارائه شده است:
روش نصب تک لایو (دکتر مس فروش)

خلاصه روش این است که فونتهای فارسی را در مسیر زیر که مسیر نصب تک لایو شماست؛ کپی نمایید. با فرض نصب کردن تک لایو 2022 روی درایو C، مسیر به صورت زیر است:
C:\texlive\2022\texmf-dist\fonts\truetype

مشکل فونت یاس در زیپرشن در ویندوز 11

اخیرا مشکلی در نشناختن فونت یاس در زیپرشن که روی ویندوز 11 نصب شده بود دریافت کردم. با جستجو در اینترنت راه حل زیر پیشنهاد شده بود که کار کرد. در دستورات مربوط به فراخوانی فونت، داخل کروشه موارد زیر اضافه شود. به یک فاصله بین * و متن بعد از آن دقت شود.

 

\settextfont[Scale = 1.0 ,
             BoldFont = * Bd ,
             ItalicFont = * It ,
             BoldItalicFont = * BdIt ,
             Extension = .ttf
            ]{Yas} 

 

پینوشت (دیماه 1401): نرم افزار TeXLive2022 روی Windows 11 نصب شد و بدون هیچ مشکلی و بدون نیاز به دستورات فوق؛ فایل‌های قبلی اجرا شد. 

استفاده از فونت Alaem در زیپرشن

در فونت علائم، برخی نمادهای مرسوم در متون عربی و مذهبی تعریف شده است و هر کدام با استفاده از یک کلید در word قابل استفاده است.
استفاده از این فونت در زیپرشن نیز ممکن است. برای این منظور، پس از نصب فونت Alaem روی ویندوز، دستورات زیر باید در فایل tex اضافه شود:

\usepackage{fontspec}
\newfontfamily\Alaem[Scale=2]{Alaem}

مقدار Scale در دستور فوق، متناسب با اندازه فونت سایر متن قابل تغییر است. 
سپس برای استفاده از علائم مربوطه، لازم است تا برای هر علامت یک دستور تعریف شود و دستور مربوطه در فایل tex استفاده شود. مثلاً برای نماد «قدس سره»، کافی است دستور زیر تعریف شود:

 

\newcommand\GS{{\Alaem }}
 

در دستور فوق \GS دستوری است که می‌خواهیم به جای «قدس سره» استفاده شود. با توجه به عدم امکان نمایش نماد در ادیتورهای یونیکد، در فایل ورد، فونت را به Alaem تغییر می‌دهیم و کلید «قدس سره» را می‌زنیم و نماد مربوطه را کپی کرده و در جایی که علامت مربع است، paste می‌کنیم. با این کار، مجدد، علامت مربع نمایش داده می‌شود. حال اگر از دستور \GS استفاده کنیم نماد «قدس سره» قرار می‌گیرد.

برای تعریف سایر علائم نیز به صورت مشابه عمل می‌شود.

فایل نمونه به همراه فونت alaem  در این لینک قابل دریافت است.

فیلم راهنمای نصب TeXLive2020

با سلام و احترام و تبریک نوروز باستانی و آغاز سال 1400 شمسی

جهت سهولت آموزش نصب TeXLive2020، ویدئوی آموزش نصب آماده شده است که از طریق لینک زیر قابل مشاهده است:

فیلم راهنمای نصب TeXLive2020

راهنمای نصب به صورت فایل پی دی اف نیز بروزرسانی شده است که از طریق لینک زیر در دسترس دوستان است:

راهنمای نصب تک و زیپرشن و ابزارهای لازم

همچنین ابزار و سایر لیتکهای مفید از طریق سایت زیر در دسترس دوستان قرار دارد:

راهنمای نصب TeXLive2020 به همراه لینک کلیه ابزار لازم

ضمنا، قبلا تمام ابزار لازم برای نصب در یک فولدر جمع آوری شده بود و در اختیار علاقه مندان قرار میگرفت. این فولدر بروز رسانی شده و در گوگل درایو آپلود شده است و از طریق لینک زیر قابل دریافت است. حجم فایل 4 گیگابایت است.

لینک دریافت فایلهای نصبی

امیدوارم مفید فایده باشد. از دوستان درخواست می‌شود نظرات و هر گونه ایراد را به صورت کامنت درج نمایید تا انشاالله برطرف گردد.

با آرزوی سلامتی و بهروزی

قالب پروپوزال کارشناسی ارشد دانشگاه یزد در زیپرشن

با توجه به تغییراتی در قالب پروپوزال دانشگاه، قالب قبلی که به همت همکاران دانشکده ریاضی بروزرسانی شد. در اینجا، با توجه به نیاز به امضای دیجیتال و عدم دسترسی برخی به قلم نوری، قالب به صورتی تغییر کرده است که فایل امضای افراد را می‌توان قرار داد و امضا در پروپوزال اضافه می‌شود. البته اگر تمایل به امضا با قلم نوری باشد نیز، فایل امضا داده نمی‌شود و بعدا فایل پی دی اف امضا می‌شود.

لینک دریافت

فیلم‌های آموزشی دوره مقدماتی لاتک- زیپرشن

جلسه (موضوع)	لینک
جلسه اول: معرفی سیستم حروف‌چینی LaTeX	https://www.aparat.com/v/OpW8m
جلسه دوم: شروع کار با LaTeX	https://www.aparat.com/v/l068y
جلسه سوم: نوشتن فرمول‌های ریاضی	https://www.aparat.com/v/XW0pz
جلسه چهارم: فارسی نویسی با استفاده از بسته XePersian	https://www.aparat.com/v/mKOhC
جلسه پنجم: ماتریس‌ها، جداول و درج اشکال	https://www.aparat.com/v/WOekB
جلسه ششم: درج جداول، لیست اشکال و جداول و مقدمه BibTeX	https://www.aparat.com/v/3IpJn
جلسه هفتم: مدیریت مراجع با BiBTeX	https://www.aparat.com/v/xeSNJ
جلسه هشتم: معرفی قالب پروپوزال و پایان‌نامه دانشگاه یزد	https://www.aparat.com/v/4cyTs
جلسه نهم:آماده‌سازی اسلاید انگلیسی و فارسی با بسته Beamer	https://www.aparat.com/v/Fdz9I
جلسه دهم: معرفی نرم‌افزار Ipe Drawing	https://aparat.com/v/TlrZk

لطفا اگر نظر یا پیشنهادی در خصوص ویدئوها دارید یا ایرادی در آنها مشاهده کردید، در بخش کامنتها قرار دهید تا انشاالله اصلاح شود.

رفع مشکل فارسی نویسی در Ipe از ورژن 7.2.8 به بعد

روش فارسی نویسی در Ipe Drawing  در این پست بیان شد و یک نمونه نیز گذاشته شد. این نمونه از نگارش Ipe-7.2.8 کار نمی‌کند و ایراد می‌گیرد. برای رفع این مشکل، کافی است در قسمت Latex Preamble، دستور زیر را در ایتدا قرار دهید:

\ipedefinecolors{}

برای سادگی، دستورات Latex Preamble باید به صورت زیر باشد:

 

\ipedefinecolors{}
\usepackage[RTLdocument=off]{xepersian}
\settextfont{Yas}
\setdigitfont{Yas}

 

نمونه قبلی به صورت زیر بروزرسانی شد و از نگارش 7.2.8 به بعد، قابل استفاده است.

Ipe-7.2.8-Xepersian-Farsi-Sample

روش دیگر برای حل مشکل، اضافه کردن style sheet با نام right-to-left.isy  است. صرفا با اضافه کردن این style sheet به فایل قبلی، فایل بدون مشکل ایجاد خواهد شد و نیاز به دستور اضافه شده فوق ندارد. لازم به ذکر است که این style sheet از ورژن Ipe-7.2.16 در فولدر styles از محل نصب نرم افزار قرار دارد و در نسخه های قبلی نیامده است. مزیت دیگر استفاده از style sheet این است که برای متون گزینه rtl نیز در پنجره درج متن اضافه می‌شود که با انتخاب آن، نیازی به استفاده از دستور \rl{} برای متون فارسی نیست. این روش به نظر اصولی‌تر است. نمونه فایل به صورت زیر است:

Ipe-7.2.8-Xepersian-Farsi-Sample-Style-sheet

 

بروزرسانی (اردیبهشت 1403): ظاهرا به دلیل بروزرسانی‌ها، فایل فوق در Ipe با خطا مواجه می‌شود. جهت رفع خطا، دستورات Preamble را به صورت زیر تغییر دهید:

\usepackage{color}
\usepackage{xcolor}
\usepackage[RTLdocument=off]{xepersian}
\settextfont{Yas}
\setdigitfont{Yas}

فایل جدید به صورت زیر است:

پیوند فایل جدید

 

طولانی شدن اجرای لاتک

در برخی کامپیوترها، اجرای لاتک برای حروف‌چینی یک فایل بسیار طولانی است، در حالی که معمولا حروف‌چینی یک متن حتی 100 صفحه‌ای نباید زمانی بیشتر از حدود یک دقیقه طول بکشد (عدد یک دقیقه تقریبی است). این موضوع در خصوص فایل‌های فارسی که از زیپرشن استفاده می‌کنند بیشتر اتفاق می‌افتد و ظاهرا دلیل اصلی آن زمان لازم برای تبدیل فونتها است.

برای حل این مشکل، روش زیر پیشنهاد می‌شود:

یک پنجره cmd با سطح دسترسی admininstrator باز کنید.

در این پنجره دستور زیر را دو بار اجرا کنید:

fc-cache -fv

هر بار اجرای این دستور کمی زمانبر است. بعد از این کار، زمان حروف‌چینی فایل‌ها به نحو محسوسی سریع‌تر خواهد شد.

 

(برگرفته از این لینک)

 

نمونه الگوریتم فارسی با استفاده از بسته algorithm2e در Xepersian

با توجه به این که بهتر است الگوریتم‌ها در یک پایان نامه یا مقاله به زیان فارسی، به زیان فارسی باشد، نمونه یک الگوریتم به زبان فارسی با استفاده از بسته algorithm2e در زیر آمده است. همه دستورات دیگر نیز به نوعی قابل استفاده است. در فایل مربوطه میتوانید در قسمت تعریف دستورات فارسی الگوریتم، دستورات دیگر را ببینید.

فایل tex

فایل pdf

عدم نمایش برخی تصاویر با فرمت PDF در TeXLive2015

یکی از مشکلاتی که در استفاده از TeXLive 2015 وجود دارد این است که در برخی موارد که تصاویر با فرمت PDF در متن درج می‌شود، بدون این که در اجرا با خطایی مواجه شود، در فایل پی دی اف حاصل، تصاویر وجود ندارد. البته، تاکنون با تبدیل فرمت تصویر به jpg مشکل را حل می‌کردم ولی خوشبختانه راه حل مشکل در این لینک آمده است.

به نظرم راه حل دوم ارائه شده اساسی تر است و آن این است که فایل dvipdfmx.cfg را که در مسیر

texlive/2015/texmf-dist قرار دارد را در یک ادیتور باز کنید و در خط 15، عبارت V 5 را به V 7 تبدیل کنید و فایل را ذخیره کنید. مشکل با این تغییر حل خواهد شد.